Straffe projecten, dat is wat het Gentse ZOOM architecten verkiest. Geef ze een uitdaging, stel ze een buitengewoon idee voor en ze zijn getriggerd. Geen wonder dat het Istoir-project Villa des Palmiers hen meteen aansprak. Een gesprek met architect Michaël Callant, een van de zaakvoerders, over de fraaie transformatie van de voormalige bloemistenvilla in Melle.
Hoe startte de samenwerking met Istoir?
“Zowat drie jaar geleden contacteerden we Istoir omdat we graag wilden samenwerken met projectontwikkelaars die zich buigen over de wat meer speciale of exclusieve projecten. Doorsnee bouwprojecten zijn namelijk minder ons ding. We hadden toen een boeiend gesprek met Frederik Van Vooren, business unit manager bij Istoir. Vorig jaar nam Frederik opnieuw contact op met ons met de vraag of we wilden deelnemen aan een mini-ontwerpwedstrijd voor de herbestemming van Villa des Palmiers. En ons ontwerpvoorstel werd uiteindelijk gekozen.”
Waarom trekt deze opdracht jullie aan?
“Het is een vrij unieke, historische villa gelegen in een mooie omgeving. Sterk erfgoed vind ik het, behalve dan de vreemde aanbouw achteraan. Maar dat weten we op te lossen. Het is geen evident project, maar als het eenvoudig was geweest, hadden wij de opdracht niet gewonnen. (lacht) We hebben veel ervaring met dit soort erfgoedpanden, vooral musea, publieke gebouwen, eengezinswoningen, … We brengen dergelijke gebouwen graag naar de hedendaagse wereld – om ze toekomstbestendig te maken, maar tegelijk zonder het authentieke karakter te verliezen.”
“We brengen historische gebouwen graag naar de hedendaagse wereld zonder het authentieke karakter te verliezen.”
Wat houdt jullie visie in?
“In het ontwerp, dat we binnenkort indienen, zijn er acht woonentiteiten en een kantoor voorzien. De parktuin aan de voor- en zijkant krijgen een prominente plaats: vanuit elke entiteit is er connectie met het groen en voldoende lichtinval. We respecteren in de villa zelf de bestaande ruimtes en plaatsen er bijvoorbeeld voor de badkamers kleinere volumes in. De minder kwalitatieve aanbouw breken we af en er komt een nieuw bouwvolume bij op maat van de site, rekening houdend met de omgeving, de buren en de tuin.
Verder focussen we op de circulatie binnen en buiten. We maken ruimte voor een nieuwe verticale circulatie, met een trap en lift die toegang geven tot alle entiteiten in de villa en het nieuwe deel. Om dat op een compacte manier mogelijk te maken, voegen we een nieuw torenvolume toe aan het gebouw.
Voor de buitenruimte vroegen we raad aan landschapsarchitecte Leen Vanthuyne. Zij bedacht een sterk concept voor een gedeelde parktuin met een integratie van het bestaande groen, de imposante bomen en een waterpartij die meteen ook fungeert als buffer. Dit is een meerwaarde voor de omgeving van de villa, op natuurlijk én technisch vlak.” Deze manier van ontwerpen - met van bij het begin een sterke interactie en kruisbestuiving tussen architectuur en exterieur - is voor ZOOM architecten het uitgangspunt voor elk project.
Wat maakt dit project zo uitdagend?
“Het oude gebouw duurzaam maken is natuurlijk niet eenvoudig. De gebouwschil moet integraal geïsoleerd worden: de daken, de vloeren, het schrijnwerk, … Want duurzame oplossingen zoals een warmtepomp hebben énkel zin als de isolatie in orde is. Om te verzekeren dat het binnenklimaat zowel in de zomer als in de winter optimaal is, kiezen we voor geothermische boringen.”
Langs buiten isoleren, gaat hier vanzelfsprekend niet. Er is in dit geval maatwerk nodig, waarbij we erfgoedwaarde, interieurinrichting, technische haalbaarheid en duurzaamheid optimaal op elkaar afstemmen. Voor de nieuwbouw kiezen we resoluut voor ecologische isolatiematerialen met houten schrijnwerk. De eindinvestering is dan iets hoger en de isolatie zelf is ook wat dikker, maar Istoir volgt ons helemaal in onze visie.
“Istoir spoort ons aan om het onderste uit de kan te halen.”
Laat de samenwerking ook voldoende ruimte voor eigen inbreng?
“Absoluut. Weet je, vaak worden wij als architecten ingetoomd door onze opdrachtgever. Dat is spijtig, want met wat creativiteit en out-of-the-box-denken kan je schitterende zaken realiseren. Werken met Istoir is op dat vlak bijzonder: ze sporen ons net aan om het onderste uit de kan te halen en hebben geen schrik om net dat stapje verder te gaan om het geheel duurzamer te maken of om de woonkwaliteit te verbeteren. Een verademing!”