Hoe erfgoed naar waarde schatten?

“Erfgoed trekt heel specifieke kopers aan”, vertelt Steve-Michel Rauwoens, accountmanager bij het Taxatie-en landmeterskantoor Mensor te Gent. Mensor is gespecialiseerd in het waarderen van residentieel-en bijzonder vastgoed met de focus op reconversies en optimalisatie van bestaand vastgoed. We polsen naar zijn inzichten.

Wat bepaalt de waarde van vastgoed?

“De gouden regel is de locatie. En dat is niet anders bij historisch vastgoed. Alleen wordt het nog interessanter als het pand zich in een centrumstad bevindt. Daar zoekt een groeiende groep van kopers specifiek naar vastgoed met een ziel. Authenticiteit is primordiaal voor dat type koper; de ziel van het pand moet nog duidelijk zichtbaar zijn. Een bijzondere geschiedenis kan het totaalplaatje nog meer doen kloppen. Een link met een bekende familie of publiek figuur, bijvoorbeeld.”

Kan een pand ook te oud zijn om als interessant vastgoed te worden aanzien?

“Bij traditioneel vastgoed, zoals villa’s uit de jaren ’80 en ’90, wordt de waarde vooral bepaald door de grootte van het perceel of de maturiteit van de tuin. Ze zijn namelijk vaak zowel economisch als technisch verouderd. Bij historisch erfgoed is die veroudering minder een punt. Aanpassingen of moderniseringen mogen doorheen de jaren hebben plaatsgevonden, zolang de authentieke elementen bewaard zijn gebleven. Daar spelen verkrotting door leegstand of ondermaats onderhoud vooral een negatieve rol op de finale waarde. De mate waarin een uniek pand onderhouden is, heeft dus ook invloed op de waarde van het vastgoed.

Kan men de waarde van historisch vastgoed doen toenemen?

“U kunt de waarde optimaliseren als u grondig onderzoek voert naar het potentieel van een pand. Een statig herenhuis aanbieden als eengezinswoning zal een verkoop bijvoorbeeld moeilijker maken omdat we, vooral in steden, kleiner wonen. Indien het pand de mogelijkheden biedt om verschillende woonentiteiten te creëren, ontstaat automatisch een meerwaarde. Hoe meer mensen ervan kunnen genieten, hoe beter.”

Bestaat er een goed moment om een historisch pand te verkopen?

“Historisch erfgoed is minder gevoelig voor tijdelijke marktevoluties. Het goede moment valt samen met de ideale balans tussen een bepaalde mate van conservatie en onderhoud. Is het pand economisch verouderd maar in goede staat, dan wacht u beter niet tot er schade opduikt om een verkoop te overwegen. Vocht of verkrotting zullen enkel in het nadeel spelen van de eigenaar.”

Is er een ‘corona-effect ’op de waarde van erfgoed?

“Veel mensen blijven zin en middelen hebben om te investeren. Corona heeft ons ook de buitenruimte opnieuw doen waarderen. Kopers willen een tuin of op z’n minst een terras. Dat is in het voordeel van historische plaatsen met een omsloten tuin of boomgaard. Ze garanderen geen privé-tuin, maar wel een fantastische plek om op adem te komen.”